جوان آنلاین: طرح تخصیص وام اشتغال برای ایجاد نیروگاههای خورشیدی یک رویکرد کلان در ایجاد مزیت چندجانبه از یک اقدام حمایتی است. از یکسو، هزاران خانواده محروم مددجو به درآمد پایدار دست پیدا میکنند، از سوی دیگر، کشور به افزایش تولید انرژی پاک و کاهش فشار بر شبکه برق نزدیک میشود. علاوه بر این، وام اشتغال بدون هیچ انحرافی بازپرداختش تضمین میشود و مددجویان نیز صاحب یک دارایی ارزشمند با طول عمر بالا میشوند که هر ماه منافع آن نقد میشود.
در پی پیگیریهای مستمر مجلس شورای اسلامی برای اصلاح روند پرداخت وام اشتغال و کاهش انحراف در تخصیص این منابع، با محوریت کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور سازوکار جدیدی برای واسطهگری نهادهای حمایتی در پرداخت تسهیلات اشتغال اجرایی شده است؛ اقدامی که به گفته نمایندگان مجلس، نقش مؤثری در هدفمند شدن منابع و تحقق واقعی اهداف حاکمیت در حوزه توانمندسازی اقتصادی اقشار محروم ایفا میکند.
بر اساس این سازوکار، پرداخت و مصرف وام اشتغال بهصورت مستقیم تحت نظارت نهادهای حمایتی انجام میشود تا از انحراف منابع در مسیرهای غیرمولد جلوگیری شود. در سالهای گذشته، بخشی از این تسهیلات به دلیل نبود نظارت مؤثر، به ایجاد درآمد پایدار منجر نشده بود، اما اکنون با ورود مستقیم کمیته امداد و بهزیستی به فرایند معرفی، نظارت و پیگیری طرحها، انحراف منابع بهطور محسوسی کاهش یافته است.
یکی از نقاط قوت طرح جدید با واسطهگری نهادهای حمایتی کمیته امداد و سازمان بهزیستی این است که مددجویان سهامدار نیروگاههای خورشیدی جدیدالاحداث خواهند شد. در این مدل، مددجو تنها دریافتکننده یک وام نیست، بلکه به مالک بخشی از یک دارایی مولد و درآمدزا تبدیل میشود. این تغییر رویکرد، از نظر اجتماعی و اقتصادی بسیار معنادار است، چراکه مددجو از جایگاه نیازمند حمایت به جایگاه سهامدار تولید برق ارتقا مییابد. درآمد حاصل از فروش برق بهصورت مستمر به خانوادهها پرداخت میشود و همین درآمد، پشتوانه بازپرداخت اقساط و تأمین معیشت آنها قرار میگیرد.
طرح تخصیص وام اشتغال جهت ایجاد نیروگاههای خورشیدی یک رویکرد کلان در ایجاد مزیت چندجانبه از یک اقدام حمایتی است. از یکسو، هزاران خانواده محروم مددجو به درآمد پایدار دست پیدا میکنند، از سوی دیگر، کشور به افزایش تولید انرژی پاک و کاهش فشار بر شبکه برق نزدیک میشود. علاوه بر این وام اشتغال بدون هیچ انحرافی بازپرداختش تضمین میشود و مددجویان نیز صاحب یک دارایی ارزشمند با طول عمر بالا میشوند که هر ماه منافع آن نقد میشود و همچنین هزینههای بلندمدت دولت برای پرداخت کمکهای بلاعوض کاهش مییابد و منابع بودجهای در مسیر مولدتری بهکار گرفته میشود. به این ترتیب، وام اشتغال در این مدل نهتنها یک ابزار رفاهی، بلکه اهرم توسعه پایدار تلقی میشود.
مجلس شورای اسلامی بهعنوان ناظر اجرای قانون، نقش تعیینکنندهای در شکلگیری و تثبیت این مسیر ایفا کرده است. نمایندگان مردم با پیگیری مستمر موضوع واسطهگری نهادهای حمایتی، مانع از تداوم رویههای انحرافی گذشته شدند و زمینه را برای اجرای الگوی جدید فراهم کردند. تداوم این نظارت برای جلوگیری از بازگشت انحراف، تسهیل پرداخت تسهیلات و حمایت از توسعه پروژههای خورشیدی ضروری است. اگر این مسیر بهدرستی ادامه یابد، میتوان گفت برای نخستینبار وام اشتغال به نقطه اصابت کامل خود با اهداف حاکمیت در حوزه عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی رسیده است.
محمد امیر، عضو کمیسیون اصل نود مجلس با اشاره به تحقق اهداف پرداخت وام اشتغال مددجویان با سرمایهگذاری آن در ایجاد نیروگاههای خورشیدی خاطرنشان کرد: اصابت به هدف در وام اشتغال مددجویان با طرح تخصیص این وامها برای ایجاد نیروگاههای خورشیدی بسیار بالاست و زمینهساز حل بخشی از ناترازی انرژی کشور، بازپرداخت وام اشتغال از محل فروش تضمینی برق به ساتبا و ایجاد دارایی و درآمد ثابت برای مددجویان خواهد شد.
همچنین محمد میرزایی نماینده مردم شاهیندژ و تکاب در مجلس شورای اسلامی در رابطه با تحقق اهداف وام اشتغال با طرح جدید تولید برق خورشیدی از مسیر سرمایهگذاری وام اشتغال در این بخش اظهارنظر کرد: اعطای تسهیلات اشتغال جهت ایجاد نیروگاههای خورشیدی پنلهای خورشیدی، به کاهش ناترازی در سطح کشور کمک میکند و هر چند بانک مرکزی محدودیتهایی برای پرداخت وام اشتغال مددجویان را دارد ولی این وامها کمک بزرگی به حل ناترازی انرژی کشور کرده و باید طبق قانون مجلس به آنان پرداخت شود تا هم اهداف پرداخت وام اشتغال محقق شود و هم حمایت ویژه از این مددجویان صورت پذیرد.
بنابراین یکی از مهمترین جهتگیریهای جدید در تخصیص وام اشتغال، هدایت این تسهیلات به سمت ایجاد نیروگاههای خورشیدی و مشارکت مددجویان در این پروژههاست. طبق این طرح، منابع وام اشتغال به جای ورود به فعالیتهای کمدوام و غیرپایدار، صرف ایجاد زیرساختهای تولید برق خورشیدی میشود که دارای بازار فروش تضمینشده و بازدهی بلندمدت است. از ویژگیهای مهم این مدل، سهامدار شدن مددجویان در نیروگاههای جدید خورشیدی در استان محل زندگی مددجوست، بهگونهای که مددجویان به جای دریافت صرف وام، مالک بخشی از پروژههای تولید انرژی میشوند و از محل فروش برق، درآمد مستمر دریافت میکنند.
